Toename van geheime prijsafspraken tussen Belgische overheid en farmaceutische bedrijven
Het aantal geheime afspraken tussen de Belgische overheiden farmaceutische bedrijven over geneesmiddelen is de afgelopen jarenaanzienlijk gestegen, van 78 in 2018 naar 115 in 2022. Minister vanVolksgezondheid Frank Vandenbroucke was met zijn partij Vooruit altijd tegendergelijke vertrouwelijke prijsafspraken, maar samen met het Rijksinstituutvoor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) wil hij voor verbeteringzorgen.
De geheime prijsafspraken tussen de Belgische overheid enfarmaceutische bedrijven gaan over innoverende, vaak dure geneesmiddelenwaarvan nog niet duidelijk is hoe doeltreffend ze zijn, of waarvan de (hoge)kosten niet in verhouding staan tot de doeltreffendheid. Het Rekenhof berekendedat deze afspraken in 2018 meer dan 29% van het totale geneesmiddelenbudgetuitmaakten. Hoewel er steeds meer kritiek is op deze geheime deals, neemt hunaantal toe.
Volgens het kabinet van minister Vandenbroucke zijn erverschillende verklaringen voor deze toename. Ten eerste komen er meergeneesmiddelen op de markt waar nog onzekerheid over bestaat. Daarnaast is ereen evolutie waarbij sommige geneesmiddelen op de markt komen voor één bepaaldeindicatie, die daarna stelselmatig wordt uitgebreid. Het kabinet wijst ook opde monopoliepositie van farmaceutische bedrijven in veel gevallen, waardoor erweinig ruimte is om hen te verplichten tot een niet-confidentiële, lage prijsop de Belgische markt. Een contract is dan de enige optie. Bovendien wordendure molecules niet alleen meer gebruikt voor levensbedreigende aandoeningen,maar ook voor chronische aandoeningen, die vaak een groot aantal patiëntenbeslaan en daardoor een hoge impact hebben op het geneesmiddelenbudget.
Ook is er een systeem waarin nieuwe molecules tegen steedshogere prijzen op de markt worden gezet tegenover de oude. Het Riziv wijst eropdat farmaceutische bedrijven steeds meer vragen om artikel 81-contracten (een specifieke procedure voor de terugbetaling vangeneesmiddelen). In 2014 waren er 27 aanvragen, in 2019 waren dater al 67.
Het aantal aanvragen steeg opnieuw in 2021, naar 98. HetRiziv meldt echter dat de aanvragen minder vaak tot een contract leiden. In2021 leidden 47 van de 98 aanvragen tot een akkoord, ofwel 48%. Over alleandere jaren heen was dat percentage 31%. Het Riziv benadrukt dat de artikel81-contracten vaak de enige manier zijn om een behandeling of medicijn aan eenaanvaardbare prijs te kopen. Zonder de afspraken zou het budget minder goedkunnen worden beheerd.
© Govly
